Spotkanie odbyło się 16 września br. w pałacu w Szelejewie Drugim. Seminarium, podczas którego zgromadzeni przedstawiciele świata nauki wygłosili swoje wykłady, stanowiło preludium do ogólnopolskiej konferencji „Znaczenie pasów kwietnych w rolnictwie (IV)”, która w formie on-line odbędzie się w grudniu.


Podczas tegorocznej edycji wydarzenia wykładowcy starali się przybliżyć zgromadzonym zagadnienia związane z ekonomiką pasów kwietnych. Podczas pierwszego z wystąpień prof. UPP dr hab. Wawrzyniec Czubak przedstawił przykładową kalkulację wyniku finansowego hipotetycznego gospodarstwa, w którym wprowadzono pasy kwietne. W bilansie należy wówczas uwzględnić następujące elementy:

  • utracony dochód z tytułu rezygnacji z towarowej produkcji roślinnej na danym obszarze,
  • koszty ponoszone na założenie i utrzymanie pasa kwietnego, tzn. agrotechniczne koszty przygotowania do siewu i siewu, koszt nasion, podsiewu, koszenia i zbioru zielonej masy, przygotowania planu działalności rolno-środowiskowej,
  • przychody – wartość pieniężna zielonej masy,
  • premia za przystąpienie do programu (ekoschemat).

Według kalkulacji ewentualne przychody pochodzące ze sprzedaży zielonej masy są nieproporcjonalnie niskie w stosunku do ponoszonych kosztów i utraconego dochodu. Do zakładania pasów kwietnych zachęcać ma proponowana w ramach Planu Strategicznego dla WPR na lata 2023-2027 interwencja „Wieloletnie pasy kwietne”. Wysokość wsparcia miałaby wynosić 4207 zł/ha, tymczasem według sporządzonego przez eksperta bilansu koszty założenia i utrzymania pasa kwietnego wraz ze stratami wynikającymi z utraconego dochodu miałyby wynosić ok. 6000 zł/ha.


Wystąpienie dr. hab. Krzysztofa Kujawy dotyczyło zagadnienia pasów kwietnych w światowej literaturze naukowej. Prelegent wskazał na znaczny wzrost zainteresowania badaczy tym tematem od 2015 roku, a liderami w doświadczeniach dotyczących pasów kwietnych są Szwajcarzy i Niemcy. Istniejąca literatura nie porusza jednak zbyt często zagadnień związanych z ich ekonomiką. Co interesujące, większość badań stwierdziła pozytywny wpływ pasów kwietnych na ograniczenie presji ze strony szkodników roślin uprawnych.

Dr inż. Stanisław Świtek podkreślił, iż na terenach rolniczych ochrona środowiska często przegrywa z odwiecznym dylematem
Dr inż. Stanisław Świtek podkreślił, iż na terenach rolniczych ochrona środowiska często przegrywa z odwiecznym dylematem

Wykład dr. inż. Stanisława Świtka dotyczył uwarunkowań socjologicznych, psychicznych i mentalnych wpływających na zainteresowanie rolników sprawami ochrony przyrody wyrażonym poprzez uczestnictwo w programach rolno-środowiskowych. Prelegent wskazał, iż najczęściej wybierane przez producentów rolnych programy to takie, które nie zmieniają zbyt wiele w sposobie gospodarowania - "zasiać, wziąć dopłatę, zamknąć temat" - i w gruncie rzeczy nie wpływają na zmianę podejścia do ochrony przyrody. Według wykładowcy sporą barierą we wprowadzaniu praktyk przyjaznych środowisku wśród rolników są aspekty finansowe - zwykle takie działania kojarzą się ze spadkiem opłacalności. Ważną rolę odgrywają także sieci społeczne i kształtowane przez lata aspekty kulturowe - tereny cenne przyrodniczo często sprawiają wrażenie niechlujnych, zaniedbanych, nieatrakcyjnych wizualnie, a tym samym utrzymujący je rolnik otrzymuje łatkę "złego gospodarza".

 

Zapraszamy również do obejrzenia wywiadu wideo z organizatorem konferencji „Znaczenie pasów kwietnych w rolnictwie (IV)”, panem Pawłem Bietkowskim.