Co to jest rolnictwo regeneratywne?

Rolnictwo regeneratywne to połączenie m.in. rolnictwa integrowanego, ekologicznego i precyzyjnego. Jednym słowem, to wszystko, co pozwala na odtworzenie cykli natury, poprawy żyzności gleb i stanu wód, a także zwiększenie bioróżnorodności w całym gospodarstwie. Bo z naturą trzeba umieć żyć w zgodzie i rozsądnie z niej korzystać.

Ruszył projekt “Regeneratywa rewolucja w rolnictwie”

EIT Food CLC North-East – Europejski Instytut Innowacji i Technologii wraz
z Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Oddział w Radomiu, realizują projekt “Regeneratywna rewolucja w rolnictwie”. Głównym jego celem jest wsparcie grupy liderów oraz promocja praktyk rolnictwa regeneratywnego w Polsce. Dzieje się to poprzez przeszkolenie w zakresie wdrażania praktyk agrotechnicznych, wymiany wiedzy i zdobycia umiejętności z zakresu rolnictwa regeneratywnego, tj. m.in. technik wykonywania zabiegów agrotechnicznych, które mają na celu odtworzenie i utrzymanie potencjału plonotwórczego gleby, zwiększenie bioróżnorodności oraz rozwój zdrowia gleby.

Pierwszym etapem projektu była rekrutacja uczestników do udziału w projekcie

Do uczestnictwa w projekcie zgłosiło się 93 rolników z całej Polski, a zakwalifikowanych do kolejnego etapu zostało 36 rolników. Kolejnym etapem były warsztaty zorganizowane w Zakładzie Doświadczalnym Instytutu Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach. Udział w warsztatach wzięło 30 rolników z całej Polski.

Spośród niemal setki zainteresowanych z całej Polski, wybrano sześciu rolników, którzy umocnią bądź przekształcą, swoje gospodarstwo tworząc dla niego plan rozwoju. Będą oni też uczestniczyć tym samym w odtworzeniu i utrzymaniu potencjału plonotwórczego gleby.

Poznaj sylwetki i gospodarstwa uczestników projektu „Regeneratywna rewolucja w rolnictwie”

 

Nazwa gospodarstwa: Naturalne siedlisko
Właściciele: Anna i Piotr Panter
Profil działalności: mieszany
Powierzchnia gospodarstwa: 3 ha

Gospodarstwo znajduje się w województwie kujawsko-pomorskim i jest prowadzone od 2020 roku. Jego głównym założeniem jest zachowanie bioróżnorodności oraz równowagi między zaspokojeniem potrzeb właścicieli, a potrzebami zwierząt i roślin. Gospodaruje się w nim głównie na pastwiskach i terenach mocno zadrzewionych. Uprawiane są w nim organiczne warzywa oraz zboża, wykorzystywane we własnym gospodarstwie. Hodowane zwierzęta to: owce mleczne, króliki, gęsi, kaczki, kury i przepiórki.

W gospodarstwie dużą uwagę przykłada się do używania nie chemicznych środków ochrony roślin. Odbudowywanie próchnicy w glebie odbywa się poprzez ograniczenie jej uprawy oraz wprowadzenie naturalnej bioróżnorodności, która w swym cyklu zawiera jak najwięcej roślin
i zwierząt. W celu ochrony zasobów wodnych, w gospodarstwie zbierana jest woda deszczowa, która jest wykorzystana do podlewania roślin.

 

Nazwa gospodarstwa: Gospodarstwo rodzinne Kwiatek
Właściciele: Krzysztof Kwiatek
Profil działalności: roślinny
Powierzchnia gospodarstwa: 5,5 ha

Gospodarstwo Pana Krzysztofa znajduję się w województwie podkarpackim. Prowadzone jest od pięciu pokoleń. Główną jego koncepcją jest ograniczenie orki oraz maksymalizacja różnorodności biologicznej. Gospodaruje się w nim głównie na gruntach rolnych na których uprawiane są drzewa, krzewy, rośliny miododajne, m.in. kwiaty aksamitki, gryka oraz jęczmień ozimy jako poplon. Wykształcenie właściciela (zielarstwo i towaroznawstwo zielarskie) ukierunkowało rozwój gospodarstwa na uprawy ziół oraz grzybów jadalnych i leczniczych.

Z owoców i ziół wytwarzane są przetwory ziołowe tj. octy owocowo-ziołowe oraz syropy ziołowe. Gospodarstwo w roku 2016 rozpoczęło proces certyfikacji ekologicznej. Właściciel nie stosuje nawozów syntetycznych oraz ograniczył koszenie trawy. Na okres spoczynku zimowego zostawiane są rośliny okrywowe.

 

Nazwa gospodarstwa: Gospodarstwo rodzinne Dłużniewski
Właściciele: Arkadiusz Dłużniewski
Profil działalności: mieszany
Powierzchnia gospodarstwa: 16 ha

Gospodarstwo rodzinne znajduję się w województwie mazowieckim i prowadzone jest w systemie ekologicznym od 2014 r. Dla jego właściciela najistotniejsze jest zwiększenie bioróżnorodności oraz bazy pożytkowej dla zapylaczy. Istotna jest ochrona zapylaczy oraz produkowanie zdrowej żywności z wykorzystaniem naturalnych zasobów. W niedalekiej przyszłości planuje on wykorzystać nawozy naturalne i odpady drzewne do produkcji energii.

Gospodarstwo jest prowadzone w systemie bezorkowym. Uprawiane są m.in. mieszanki pastwiskowe, rośliny miododajne, truskawki oraz ziemniaki. Rolnik wysiewa łąki kwietne i utrzymuje uprawy okrywowe na zimę. Hoduje bydło mięsne w systemie bezuwięziowym.

 

Nazwa gospodarstwa: Lubuskie Angusowo
Właściciele: Karina Jakiel i Tomasz Jakiel
Profil działalności: hodowla zwierząt i odbudowa profilu glebowego
Powierzchnia gospodarstwa: 18 ha

Gospodarstwo znajduje się w województwie Lubuskim. Państwo Jakiel prowadzą hodowlę zarodową bydła mięsnego rasy angus czerwony. Uzupełnieniem jest stado kóz mlecznych, poza tym utrzymywany jest też drób w mobilnych kurnikach tzw. “chicken tractorach” oraz stado świń rasy Mangalica.

Jednym z wielu działań pro-środowiskowych, jakie państwo Jakiel prowadzą w swoim gospodarstwie, jest wypas bydła w ścisłym holistycznym systemie kwaterowym w czasie sezonu wegetacyjnego. Kwaterowy wypas przez 12 godzin dziennie umożliwia zwierzętom migrację w cyklu bardzo zbliżonym do natury, zwiększając materię organiczną w glebie, sekwestrację węgla oraz zwiększając jej pojemność wodną. Zimową porą bydło wypasane jest w stylu „bale grazing”, gdzie zwierzęta posiadają dostęp do bel siana i słomy na otwartej przestrzeni. Pozwala to na równomierną dystrybucję odchodów oraz resztek pokarmu, będących naturalnym nawozem dla runi pastwiska obfitującej  w koniczynę i wartościowe rośliny zielne. Dodatkowo, aby zwiększyć bioróżnorodność  po sezonie zimowym, wsiewane są jednoroczne rośliny biodynamiczne w mieszance, w której jest minimum 15 różnych gatunków roślin. Ścisły holistyczny wypas przeżuwaczy oraz drobiu ma wpływ na poprawę gleby i przyczynia się do wzrostu bioróżnorodności pastwiskowej.

 

Nazwa gospodarstwa: Gospodarstwo rodzinne Grzesińskich
Właściciele: Natalia Grzesińska
Profil działalności: profil roślinny
Powierzchnia gospodarstwa: 50 ha

Gospodarstwo znajduje się w województwie Lubelskim. Pani Natalia prowadzi gospodarstwo wraz z rodzicami pielęgnując rodzinne tradycje związane z uprawą ziemi sięgającą czasów pradziadków. Właścicielka uprawia na swoich terenach pszenicę ozimą, rzepak ozimy, buraki cukrowe, fasolę wielokwiatową, groch siewny i kukurydzę z przeznaczeniem na ziarno oraz ekstensywnie użytkuje ok. 10 ha TUZ-ów na obszarach Natura 2000.

Gospodarstwo realizuje zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatyczne pakietu rolnictwo zrównoważone. Grzesińska stosuje płodozmian złożony z trzech grup upraw, wysiewa międzyplony ścierniskowe i ozime, przyoruje słomę, co wpływa na poprawę zdrowotności gleby. Nawożenie mineralne oparte jest o cykliczne wyniki analiz chemicznych gleb. Trwałe użytki zielone użytkuje ekstensywnie z uwzględnieniem wszelkich wymagań dotyczących ochrony cennych siedlisk oraz zagrożonych gatunków ptaków znajdujących się na obszarze gospodarstwa.

 

Nazwa gospodarstwa: Gospodarstwo rodzinne Dybiec
Właściciele: Aleksander Dybiec i Agnieszka Dybiec
Profil działalności: profil roślinny
Powierzchnia gospodarstwa: 110 ha

Gospodarstwo zlokalizowane jest w województwie mazowieckim. Ideą jego prowadzenia jest optymalizacja wykorzystania środków produkcji, ograniczenie orki, maksymalizacja różnorodności biologicznej. Właściciele uprawia kukurydzę, rzepak ozimy, pszenżyto i jęczmień ozimy. Dodatkowo pan Aleksander prowadzi produkcję materiału siewnego poplonowego tj. rzodkwi oleistej czy facelii.

Do działań pro-środowiskowych jakie Państwo Dybiec stosują w gospodarstwie zaliczyć możemy międzyplony i poplony ścierniskowe, a przede wszystkim uprawę bezorkową. W najbliższej przyszłości w gospodarstwie planowane jest wprowadzenie siewu pasowego,
a także system roślin okrywowych.

“Regeneratywna rewolucja w rolnictwie” to projekt wspierany przez EIT Food. EIT Food to wiodąca europejska inicjatywa w zakresie innowacji w dziedzinie żywności, której celem jest uczynienie systemu żywności bardziej zrównoważonym, zdrowym i godnym zaufania.

EIT Food to część Europejskiego Instytutu Innowacji i Technologii (EIT) - niezależnego organu Unii Europejskiej utworzonego w 2008 roku i składającego się z kluczowych graczy branżowych (ponad 90 organizacji partnerskich i ponad 50 start-up’ów z 16 państw członkowskich UE). Celem EIT Food jest stworzenie i promowanie w całej Europie środowiska sprzyjającego innowacyjności i przedsiębiorczości.

W Warszawie powstał jeden z pięciu regionalnych oddziałów EIT Food tzw. Centrum Kolokacji (Co-Location Centre – CLC). Obejmuje ono region Europy Środkowo-Wschodniej oraz kraje nordyckie.