Rokrocznie do Krajowego Rejestru (KR) wpisywane są nowe odmiany pszenicy. W tym roku dopisano ich 16, z czego 6 pochodzi z rodzimych hodowców, 10 od zagranicznych. Wśród nowo zarejestrowanych 1 należy do grupy elitarnej, 7 do grupy jakościowej A, 5 do B i 2 są odmianami pastewnymi C. Większość, bo 14 odmian, została zarejestrowana po 2 latach badań i dlatego nie można przesądzać o ich wartości technologicznej. Dopiero obecny rok zbioru pokaże, jak przedstawia się ich ocena. Niemniej z całą pewnością są godne uwagi.

Przy wyborze odmian do siewu dobrze jest sięgać po nowości, które pod względem genetyki są ulepszone w porównaniu do swoich poprzedników. Jednocześnie dobrze jest wysiewać odmiany sprawdzone, stabilne pod względem plonowania w latach. W dokonaniu prawidłowego wyboru pomocne są publikowane przez COBORU wyniki badań prowadzonych w ramach Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego (PDO). Najlepiej posiłkować się wynikami wstępnymi PDO z ostatniego roku (2018), ponieważ zawierają rezultaty plonowania wszystkich odmian zarejestrowanych do 2018 r. (stan na 1.09.2018). Najnowsze, tegoroczne dane ukażą się po zbiorach, kiedy informacje z doświadczeń zostaną opracowane ( na ogół koniec sierpnia).

NAJPLENNIEJSZE ODMIANY

Analizując dane z trzech ostatnich lat (2016-2018) pod kątem plonowania i zimotrwałości roślin na dwóch poziomach agrotechniki: przeciętnym (a1) i wysokim (a2) - zwiększone nawożenie azotowe, nalistne preparaty wieloskładnikowe, ochrona przed wyleganiem i chorobami, wybraliśmy odmiany najbardziej wydajne, które plonowały na poziomie wzorca i wyżej (tab.) Jednocześnie należy podkreślić, że sezon 2017/2018 był niekorzystny dla plonowania zbóż ozimych, które w przewadze plonowały niżej niż w sezonie wcześniejszym.

W ciągu ostatnich 3 lat spośród odmian zaliczonych do grupy jakościowej A najwyżej plonowała odmiana RGT Kilimanjaro. Tuż za nią (po 3 latach doświadczeń rejestrowych COBORU) są: Apostel, Comandor i Euforia. Wysokie i stabilne plonowanie wykazały także Formacja, RGT Metronom i Hondia.

W grupie odmian chlebowych B najwyższym poziomem plonowania wyróżniały się Plejada, następnie: RGT Bilanz, SY Orofino i Artist. Na uwagę zasługuje będąca także w czołówce odmiana mieszańcowa Hybery F1. W grupie C najwyższy plon wydała odmiana Friskay.

ZIMOTRWAŁOŚĆ I J AKOŚĆ

Zimotrwałość w warunkach Polski to ważna cecha pszenicy ozimej. Silne mrozy nie są zjawiskiem nadzwyczajnym. Dlatego warto wybierać odmiany o wyższej zimotrwałości. Wiele z nich plonuje bardzo dobrze i co ważne - powtarzalnie w latach (tab.).

Zważywszy, że ok. połowa całego zbioru pszenicy ozimej wykorzystywana jest na cele konsumpcyjne, ważna jest także jakość ziarna. Wysokie kryteria jakościowe spełnia polska odmiana Astoria - odmiana elitarna (grupa E) w KR. Niestety, według wyników PDO w ostatnich latach plonuje dość słabo. Nieco lepiej pod względem plonowania w badaniach COBORU wypada odmiana Julius należąca do tej grupy jakościowej, katalogu unijnego CCA.

Wskaźniki wartości technologicznej (liczba opadania, SDS, zawartość białka) charakteryzują się naturalną, dość znaczną zmiennością wynikającą z warunków rolnośrodowiskowych. Znaczenie ma pogoda w trakcie sezonu wegetacyjnego, zwłaszcza ilość i rozkład opadów. Dlatego wydobycie potencjału genetycznego drzemiącego w odmianie i uzyskanie plonu wysokiej jakości jest możliwe tylko przy starannie prowadzonej agrotechnice. Szczególnie uwzględnić trzeba odpowiedni poziom i terminy nawożenia azotowego. Jeśli do siewu wybiera się odmiany o mniejszej zawartości białka, stosuje się wysokie dawki azotu.