Wiosną nad łąkami i polami często można usłyszeć perlisty, głośny i przyjemny dla ucha śpiew skowronków. Te niepozorne ptaki śpiewają w zasadzie cały dzień, zaczynają przed wschodem słońca i kończą po zachodzie. Ich trele można usłyszeć już pod koniec lutego, kiedy wracają z zimowisk i przez całą porę toków i gniazdowania. Skowronek rzadko śpiewa siedząc na ziemi – zazwyczaj robi to w locie, wzbijając się wysoko w niebo. Na wysokości 80-100 m zawisa w jednym punkcie i i ta faza śpiewu trwa najdłużej. W maju średni czas trwania śpiewu wynosi ok. 2 minuty.
Gdzie gniazduje skowronek?
Skowronek polny, nazywany też polnym lub rolakiem, na terenach rolniczych wybiera najchętniej wielkopowierzchniowe pola uprawne zasiane zbożami, otwarte przestrzenie, bez drzew, czy krzewów. Zakłada gniazdo bezpośrednio na ziemi, w płytkim dołku wyścielonym trawą. W ciągu roku odbywają się dwa lub trzy lęgi. Wysiadywaniem jaj zajmuje się samica, ale karmieniem już oboje rodziców. Młode opuszczają gniazdo po 8-10 dniach, ale dopiero w 3 tygodniu zaczynają latać.
Okna dla skowronków jak pasy startowe
Na terenie Polski skowronek jest objęty ścisłą ochroną gatunkową, a jego populacja jest uważana za wskaźnik bioróżnorodności. Jednak w ostatnich latach liczebność tych ptaków spada. Przyczyną upatruje się zarówno w intensyfikacji rolnictwa, jak i postępującej urbanizacji. Proces spadku populacji ma nasilony charakter zwłaszcza w Europie Zachodniej, gdzie gatunkowi grozi nawet wymarcie. Na przykład, w Nadrenii Północnej-Westfalii od 1980 roku ich populacja zmniejszyła się o około 75%. Stąd zrodził się pomysł, żeby wspierać ten gatunek poprzez tworzenie dla nich specjalnych stref - tzw. okien dla skowronków.
Idea okien dla skowronków została opracowana w Anglii. Okno to około 20 m² pustej przestrzeni w zbożu, którą skowronki wykorzystują jako „pas startowy” podczas lądowania i startowania, oraz do lęgów, czy szukania pożywienia. W gęstych łanach zbóż skowronki nie mając takich okien do tych celów wykorzystują ścieżki technologiczne, z których korzystają także drapieżniki, takie jak lisy, kuny czy koty. Idea okien dla skowronków została opracowana specjalnie dla tego gatunku, jednak inne - jak kuropatwy czy zające - również korzystają z tych pasów.
Jak to robić?
Okna dla skowronków powstają w wyniku podniesienia siewnika podczas siewu lub późniejszej mechanicznej pielęgnacji pola. Należy zakładać je na polach zbóż - ale nie w jęczmieniu ozimym lub życie na zielonkę, ze względu na wczesne terminy zbiorów tych roślin.
Okna powinny mieć powierzchnię ok. 20 m², a na hektarze należy wykonać co najmniej 2 takie pasy. Zakłada się je w odległości co najmniej 25 m od krawędzi pola, 50 m od zagajników, żywopłotów i 150 m budynków. Tak duże odległości są niezbędne, ponieważ skowronki potrzebują dużej otwartej przestrzeni z dala od pionowych konstrukcji w krajobrazie i lubią rozmnażać się w środku pola. Okien skowronkowych nie należy umieszczać w ścieżkach technologicznych. Stają się wówczas dla nich śmiertelnymi pułapkami, gdyż są one uczęszczane przez drapieżniki, a dodatkowo w sezonie poruszają się w nich ciągniki.
Dofinansowanie w Niemczech
Idea wspierania populacji skowronków, poprzez zakładanie okien na polach jest wspierana przez pilotażowy program firmy BASF. Program funkcjonuje od roku, gdzie z 40 ha pól pszenicy ozimej po zbiorach powstała mąka, która następnie przetworzona została na "chleb skowronkowy". Jest on sprzedawany w piekarni, która bierze udział w projekcie, z dodatkową opłatą 10 centów. Kwota ze sprzedaży chleba trafia do wszystkich beneficjentów projektu: BASFu, młyna, piekarni i rolników. Dofinansowanie do ha wynosi 900 euro.
Obserwuj nas w Google News
Komentarze