Celem badań było określenie możliwości obniżenia liczebności szkodników marchwi w warunkach uprawy ekologicznej za pomocą pasów wielogatunkowej mieszanki roślin kwiatowych. Jednocześnie starano się sformułować rekomendację dotyczącą gęstości pasów kwietnych w uprawach marchwi i ocenić znaczenie kwietnych pasów dla podnoszenia poziomu różnorodności biologicznej owadów pól uprawnych. Obserwacje i badania były prowadzone od lipca do września 2018 r.
Pasy kwietne (A i B) wysiano na polu marchwi. Miały one długość około 300 i 250 metrów i szerokość 6 metrów i były oddalone od siebie o 58 metrów. Aby zmierzyć wpływ odległości od pasów kwietnych na badane grupy zwierząt oraz na plon i stan marchwi, ustalono 9 transektów (A1-A5 oraz (B1-B4) położonych równolegle do pasów kwietnych. Na pasach kwietnych oraz transektach prowadzono wszystkie odłowy i obserwacje, analizując populację biegaczowatych, pająków, motyli dziennych oraz owadów szkodliwych. W badaniach obserwowano również uszkodzenia marchwi spowodowane przez szkodniki oraz plon, zagęszczenie i masę marchwi.
Wyniki badań wpływu pasów kwietnych w ekologicznej uprawie marchwi dla biegaczowatych (Coleoptera, Carabidae) przedstawił dr Paweł Sienkiewicz. Zauważył on, że pasy kwietne zapewniają biegaczowatym schronienie podczas różnych zabiegów agrotechnicznych, są alternatywnym miejscem zdobywania pożywienia oraz zimowania oraz bezpiecznym azylem dla stadiów rozwojowych. W badaniach oceniano wpływ zasianego pasa kwietnego w uprawie marchwi na te owady. Zaznaczono jednak, że warunki ekologiczne na takiej plantacji nie są korzystne dla biegaczowatych ze względu na rabatowy system uprawy, niskie zwarcie roślinności i ręczne zabiegi odchwaszczania.
Do odłowu chrząszczy zastosowano pułapki ziemne i w zebranym materiale badawczym stwierdzono występowanie 51 gatunków biegaczowatych. W samych pasach kwietnych zaobserwowano 1978 osobników należących do 33 gatunków, z czego wszystkie należały do grupy owadów odżywiających się bezkręgowcami, a 18% osobników (z 21 gatunków) było zoofagami, mogącymi redukować liczebność szkodników. Porównując liczbę i zagęszczenie gatunków biegaczowatych w pasach kwietnych i w uprawie marchwi stwierdzono statystycznie istotne różnice na korzyść pasów. Z badań dr Sienkiewicza wynika, że pasy kwietne mogą korzystnie wpływać na liczbę gatunków biegaczowatych i są ważnym elementem podwyższającym różnorodność biologiczną w obrębie takich agrocenoz.
Kolejne badania realizowała dr Maria Oleszczuk i dotyczyły one wpływu pasów kwietnych na pająki. W badanych pasach kwietnych pani doktor zaobserwowała 50 taksonów pająków. Dominowały tam pająki polujące bez użycia sieci i stanowiły one 55 % wszystkich osobników, pozostałe 45% stanowiły pająki budujące sieci łowne. Wśród nich większość należała do budujących sieci płachtowate, a budujące sieci koliste zajmowały ok. 15 %. W uprawie marchwi zaobserwowano niższą liczbę gatunków i zagęszczenie pająków niż na pasach kwietnych. Poza tym stwierdzono, że najwięcej pająków występowało w pasach, im dalej od pasów było ich mniej. Najmniej pająków obserwowano w połowie odległości między pasami A i B, co wskazuje na pozytywne oddziaływanie pasa na przyległą uprawę. Jednocześnie, w ostatnich transektach za pasem B widoczny był wpływ zachwaszczenia i stwierdzono tam większą liczbę osobników i gatunków pająków niż w transektach położonych bliżej pasa, pozbawionych chwastów.
W badaniach analizowano również wpływ pasów kwietnych na motyle. Wyniki tych badań przedstawił dr Dariusz Sobczyk. Łącznie stwierdził on występowanie 141 osobników należących do 16 gatunków motyli dziennych w obrębie 5 rodzin. Obserwowana liczba gatunków była mała (stanowiła ok. 10% motyli dziennych spotykanych na terenie kraju), ponieważ pola uprawne są niedogodnym środowiskiem dla występowania motyli dziennych. Jednocześnie liczna motyli była wyższa, niż w krajobrazie rolniczym z dominującym rolnictwem konwencjonalnym w okolicach Turwi, znanym z dużej liczby zadrzewień śródpolnych, gdzie na polach uprawnych stwierdzono występowanie łącznie tylko 9 gatunków motyli dziennych.
Wśród motyli dziennych w pasach kwietnych dominowały gatunki z rodziny bielinkowatych (Brassicae) (75,8% ogółu motyli) oraz oczennic (Satyridae) (12%).
Ostatnie badania prowadzone przez dr hab. Jolantę Kowalską dotyczyły wpływu pasów kwietnych na rozmieszczenie owadów szkodliwych i na uszkodzenia plonów marchwi. Zauważyła ona, że pasy kwietne są skuteczną metodą przywabiania wielu gatunków owadów i zwiększania liczebności owadów pożytecznych, ale jednocześnie mogą one prowadzić do wzrostu populacji owadów roślinożernych i zwiększać zachwaszczenie plantacji warzyw lub rolniczych pól.
Na korzeniach zebranych z punktów zlokalizowanych między pasami kwietnymi nie stwierdzono znaczącej większej liczby uszkodzeń korzeni przez larwy połyśnicy w porównaniu do korzeni zebranych poza pasem. Także liczba odłowionych na żółte tablicach muchówek była identyczna, bez względu na obecność pasa kwiatowego. W badaniach nie potwierdzono zdecydowanie pozytywnego wpływu pasów kwietnych na ograniczenie szkodliwości połyśnicy marchwianki, ale zanotowano nieliczne występowanie szkodników w uprawie.
Więcej na temat konferencji dotyczącej znaczenia pasów kwietnych w rolnictwie przeczytacie tu.
Obserwuj nas w Google News
FORUM TYMCZASOWO NIEDOSTĘPNE
W zwiazku z ciszą wyborczą możliwość dodawania komentarzy została tymczasowo zablokowana.