Stan gleb na świecie jest zatrważający
Od takiego ostrzeżenia rozpoczął swój wykład na webinarze dr Jerzy Próchnicki. Prelegent zaznaczył, iż w ciągu ostatniego tysiąca lat zawartość próchnicy w glebach zmniejszyła się o 1 proc., z czego 0,5 proc. przypada tylko na ostatnie 50 lat. Jako jedne z przyczyn takiego stanu rzeczy dr Próchnicki podał degradację gleb poprzez uprawę płużną i stosowanie dużych, intensywnie ingerujących w profil glebowy maszyn.
Szukasz maszyn do uprawy bezorkowej? Sprawdź oferty na portalu Giełda Rolna!
- Nasz standardowy proces postępowania prowadzi do utraty pół tony glebowej materii organicznej rocznie - zaznaczył ekspert.
Jednocześnie zwiększenie zawartości próchnicy w glebie o 1 proc. zajmuje średnio, przy zachowaniu dobrych praktyk rolniczych, 40 lat. Dr Jerzy Próchnicki próchnicę podzielił na aktywną, ustabilizowaną oraz trwałą. Od wymieszania resztek pożniwnych z glebą mija do 15 lat, by powstała próchnica aktywna; 15-100 lat zajmuje wykształcenie próchnicy ustabilizowanej, a dopiero po stu latach wytwarza się próchnica trwała.
- Próchnica tworzy się długo, ale szybko można ją zniszczyć - mówił specjalista.
Zachęcamy do obejrzenia retransmisji całego webinaru:
Czytaj więcej
Dobra kondycja gleby to gwarancja wysokich plonówUprawa bezpłużna na rzecz żyzności i opłacalności
Nawiązując do drugiej części tytułu webinaru "Jakość gleby - podstawą opłacalności produkcji" dr Jerzy Próchnicki jako czołowy sposób na obniżenie kosztów, a tym samym poprawę opłacalności produkcji, podał m.in. ograniczenie energii zużywanej na uprawę oraz ochronę upraw przed suszą. W oba założenia świetnie wpisuje się właśnie uprawa bezorkowa. Rezygnacja z energochłonnej orki to w coraz większej liczbie gospodarstw pomysł na zmniejszenie zużycia paliwa na uprawę roli.
Systemy uprawy bezorkowej z mulczowaniem oraz związaną z owymi systemami uprawę międzyplonów i pokrycie gleby roślinami lub ich pozostałościami dr Jerzy Próchnicki wymienił jako czołowe sposoby na zwiększenie ilości substancji organicznej w glebie. Substancja organiczna z kolei niezbędna jest do wspomnianej wcześniej ochrony roślin przed suszą.
- Próchniczna gleba zapewnia wchłonięcie i zamagazynowanie dla roślin do 85 proc. wody opadowej, a gleba zdegradowana jedynie 20 proc. - tłumaczył prelegent.
Odpowiedzi na pytania uczestników
Podczas webinaru Farmera możliwe było zadawanie pytań na czacie ekspertom. Ograniczenia czasowe nie pozwoliły na udzielenie odpowiedzi na wszystkie z nich podczas transmisji. Na te związane z uprawą bezorkową dr Jerzy Próchnicki odpowiada poniżej:
Krzysztof Pawlak / 2022-02-16 11:32:15
Jakie są główne zagrożenia upraw bez-płużnych?
Każdy system uprawy gleby niesie z sobą inny zestaw korzyści i zagrożeń. Sposobów, czy rodzajów upraw bezpłużnych też jest kilka, od płytkiej uprawy powierzchniowej, przez „strip-till” aż do uprawy zerowej (siewu bezpośredniego). Dla początkujących zalecane jest przejście z uprawy płużnej do płytkiej powierzchniowej, ewentualnie do „strip-till”-u, uprawa zerowa wymaga większej wiedzy i doświadczenia. Zagrożenia są zależne od rodzaju uprawy, ale najważniejsze są podstawowe zasady przed nimi chroniące: zlikwidować zagęszczenia podglebia, siać rośliny o głębokich korzeniach, dbać o zróżnicowanie upraw, stosować koła bliźniacze w maszynach. W pierwszych 4-7 latach plony mogą być słabsze, zwłaszcza na glebach lekkich, m.in. z powodu większej presji ze strony chwastów i chorób, obecnych w większym natężeniu na powierzchni gleby. Utrudnione też może być nawożenie fosforem, gdyż jest to pierwiastek niemobilny w glebie, a powinien znajdować się w strefie korzeniowej roślin.
Dr. Jerzy Próchnicki / 2022-02-16 11:33:30
A jak poradzić sobie z odpornością chwastów bez orki co jakiś czas ?
Odpowiedź jest prosta, ale nie tak wygodna w realizacji, bo wymaga uwagi i konsekwencji. Chwasty odporne występują zawsze i wszędzie, chodzi jedynie o to, aby się nie rozmnożyły ponad nasze możliwości ich kontroli. Orka może pomóc w walce z odpornością, ale nie jest konieczna. Konieczna jest zmiana stosowanych herbicydów – i nie chodzi o nazwy, ale o grupy chemiczne stosowanych substancji. Świetnie pomaga w ograniczaniu pojawu chwastów odpornych zmianowanie upraw budujące żyzność gleby, czyli częste przejścia z roślin jednoliściennych na dwuliścienne i odwrotnie oraz z ozimych na jare. Krótko opisując – najskuteczniejszym wrogiem odporności chwastów jest różnorodność upraw i grup chemicznych stosowanych herbicydów.
W jaki sposób bezorka wpływa na żyzność?
Wyjaśnienia na to właśnie pytanie udzielił dr Jerzy Próchnicki podczas webinaru. Zapraszamy do obejrzenia filmu:
Obserwuj nas w Google News
Komentarze