Gościem pierwszej części sesji poświęconej rolnictwu węglowemu był Adam Kopyść dyrektor ds. cyfrowego i zrównoważonego rozwoju biznesu (Polska, Czechy, Słowacja, Estonia, Litwa i Łotwa) z firmy Bayer. W czasie dyskusji zatytułowanej: "Rolnictwo węglowe rozwiązaniem problemów?" zaproszony gość stwierdził, że : 

- W dyskusjach padają różne terminy: rolnictwo regeneratywne, biologizacja, rolnictwo węglowe, ale spoglądając w definicję, wszystko sprowadza się do rolnictwa zrównoważonego.

Jak podkreślał Adam Kopyść, główne cele rolnictwa węglowego to redukcja emisji CO2 oraz magazynowanie jak największej ilości węgla w glebie. Sprzyjają temu takie praktyki, jak ograniczenie mechanicznej uprawy gleby czy wprowadzenie do płodozmianu roślin okrywowych. Część z tych praktyk jest już stosowana przez wiele gospodarstw. Jeśli chodzi o certyfikaty węglowe, to już pod koniec roku będą znane szczegóły legislacyjne (obecnie pracuje nad nimi KE). Dzięki temu rynek ich pozyskiwania i płatności z nimi związanych zostanie uporządkowany, co powinno sprawić, że wzrośnie zainteresowanie nimi wśród rolników.

Więcej szczegółów z rozmowy możecie przeczytać w artykule poniżej. 

Debata dotycząca rolnictwa węglowego

Druga część sesji to debata z udziałem rolników, ekspertów i przedstawiciela nauki. Jej uczestnicy starali się odpowiedzieć na pytania związane z rolnictwem węglowym i zasadami jego wprowadzania w życie. Samo pojęcie rolnictwa węglowego stało się od jakiegoś czasu bardzo popularne i zaczęło się pojawiać w mediach rolniczych i w świadomości rolników oraz społeczeństwa. Próbowaliśmy więc wyjaśnić, co to jest i jak się do tego zabrać. 

Jak rozumiecie pojęcie rolnictwa węglowego?

Uczestnicy podkreślali, że wiąże się ono według nich z zaniechaniem orki i wprowadzeniem dobrych praktyk takich jak poplony, wsiewki czy też zróżnicowana struktura upraw. Jest to proces długotrwały i wymaga lat, aby coś zmienić w glebie. Ważne jest również, aby ograniczać emisję węgla. Wzrost zawartości węgla w glebie pozwala także na zwiększenie jej pojemności wodnej. 

Obecnie mamy dwa kierunki rozumienia, czym jest rolnictwo węglowe. Jeden wynikający z porozumień paryskich, drugi dużo ważniejszy, czyli rolnictwo regeneratywne, gdzie wiązanie węgla jest wypadkową działań, które robimy. Naszym głównym celem jest regeneracja gleby i odbudowa warstwy humusowej. Jeżeli odbudowujemy warstwę humusową gleby, to przy okazji wiążemy tez węgiel, który daje jeszcze inne korzyści- tak zdefiniował rolnictwo węglowe Piotr Ostaszewski

Jak oceniacie zachęty Komisji Europejskiej do wprowadzenia zasad rolnictwa węglowego na terenie Unii Europejskiej ?

Większość uczestników debaty była za ewentualnym systemem zachęt, mających na celu wprowadzanie systemu rolnictwa węglowego. Jednocześnie wszyscy opowiedzieli się przeciwko jakimkolwiek nakazom wprowadzenia takiego rozwiązania w życie. Część podkreślała, że system nakazów czy też zakazów powoduje spadek konkurencyjności i jako przykład podawali rolnictwo w USA, gdzie jak dotąd jest najwięcej gospodarstw regeneratywnych. Część podkreślała, że tworzenie zakazów i nakazów powoduje konieczność tworzenia aparatu kontroli i zwiększenia poziomu biurokracji. 

Do brukselskich technokratów nic nie trafia. Tam, gdzie się będzie pojawiać dodatkowy program potrzeba biurokratów, którzy będą musieli nas kontrolować i za to będą pobierali wynagrodzenie. Jeśli pojawia się stwierdzenie, że coś trzeba uprościć to ja pytam, kto to wszystko skomplikował - tak sceptycznie do pomysłu KE podszedł Tadeusz Szymańczak.

 

Rolnictwo węglowe wchodzi do polityki rolnej, będzie też stymulacja do szerszego stosowania zasad rolnictwa węglowego. To nie jest tak, że nastąpi rewolucja w uprawie bowiem te zasady są już stosowane w rolnictwie i częściowo stosowane w gospodarstwach - podkreślał dr Grzegorz Siebielec.

Ekoschemat rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi. Które z praktyki tego programu są najłatwiejsze do wprowadzenia i są już praktykowane przez rolników?

Najważniejszą sprawą jest dodatni bilans materii organicznej w glebie. Musi to przewyższać straty wynikające z mineralizacji i rozkładu materii organicznej. Ważna jest uprawa bezorkowa, bo ma mniejszy poziom mineralizacji i strat węgla w glebie. Wszyscy podkreślali, że część tych praktyk jest stosowana w gospodarstwach, ale często niedokładnie np. siew gorczycy, która ma więcej wad niż zalet jako poplon, bowiem często przenosi choroby. Podstawą powinno być również badanie gleby, tak by wiedzieć jak, gdzie i w jakim stopniu ją nawozić. Najlepszym nawozem jest kompost, który można produkować na gospodarstwie we własnym zakresie. Zdaniem naszych rozmówców zabrakło w propozycjach metody regeneratywnego wypasu zwierząt na polach, uznawanego za najbardziej naturalną metodę chowu zwierząt.

Wapnowanie postawiłbym na pierwszym miejscu, jest to podstawa działania rolnictwa, kolejne to płodozmian i pozostawianie resztek pożniwnych w glebie. Łatwe są między plony i wsiewki, tylko trzeba się do nich przyłożyć by osiągnąć jak najlepszy efekt. Trzeba je zasiać tak jak roślinę w plonie głównym - dzielił się swymi doświadczeniami Sławomir Tupikowski.

Jak obecnie wygląda system dopłat do kredytów węglowych? 

Obecnie system kredytów węglowych jest dobrowolny i to rolnik musi chcieć w nim wziąć udział. Musi poddać się certyfikacji, żeby uwiarygodnić poziom gromadzenia węgla. Te praktyki powinny być opłacalne dla rolników i nie powinny ograniczać ich działalności rolniczej. Z punktu widzenia nauki trudno jest zachować powtarzalność wyników próbek. System musi być przejrzysty i klarowny by nie było problemów z jego użytkowaniem na co dzień.

Certyfikacja kredytów węglowych w firmie eAgronom jest co pięć lat. W międzyczasie oceniamy potencjał gospodarstwa, jeśli chodzi o możliwość gromadzenia węgla i na podstawie tego audytu wypłacamy rolnikom zaliczki. Chcemy by nasze kredyty były jak najwyższej jakości. Średnio oceniamy, że gleba jest w stanie zmagazynować około 0,8 t węgla na hektar. Obecnie tona zsekwestrowanego węgla to około 30 Euro/t ale szacujemy, że w przyszłości będzie to nawet 50 Euro/t - tak w skrócie opisał działanie systemu Adam Mikołajczak

 

Zapraszamy do zarejestrowania się i obejrzenia retransmisji całego spotkania!