Dżdżownica stała się swego rodzaju symbolem dla rolników bezorkowych, głównie ze względu na fakt, że zdecydowanie lepiej rozwijają się one w glebie, która nie jest orana. Oczywiście nie oznacza to, że troska o pierścienice to domena jedynie rolników, którzy odeszli od pługa. O swoich darmowych, glebowych pracowników warto dbać niezależnie od systemu uprawy. W zamian dżdżownice staną się naszymi sprzymierzeńcami w staraniach o żyzną i zdrową glebę.

Jak policzyć dżdżownice w glebie?

Aby w prosty sposób określić liczbę dżdżownic na polu, potrzebna jest musztarda w proszku, zwana także proszkiem gorczycowym. Proszek ten w ilości 20 gramów należy wymieszać z dwoma litrami wody. Następnie na polu wyznacza się stanowisko o wymiarach 25x25 cm, z którego pobierana będzie próbka, uprzednio usuwając z tego miejsca liście, gałązki itp. Połowę roztworu musztardy wylewa się na oddzielone stanowisko. Gorczyca działa drażniąco na skórę dżdżownic, które w efekcie wypełzają na powierzchnię. Po pięciu minutach można  policzyć i ewentualnie także zważyć dżdżownice, a następnie wylać drugą część roztworu gorczycznego i powtórzyć całą procedurę. Później oczywiście pierścienice powinny wrócić do gleby. Średnią liczbę dżdżownic na jednym metrze kwadratowym pola w systemie płużnym szacuje się na ok. 19 sztuk, tymczasem w glebie uprawianej w sposób uproszczony występują średnio 54 dżdżownice/m2!

Jakie dżdżownice znajdują się w glebie?

Występujące w glebach wykorzystywanych rolniczo dżdżownice można podzielić na trzy typy ekologiczne: epigeiczne, endogeiczne i aneciczne.

Dżdżownice epigeiczne, których przedstawicielką jest popularna dżdżownica kalifornijska, mają niewielkie rozmiary i ciemne, czerwonawe zabarwienie. Biorą udział w rozkładzie materii organicznej i stanowią pokarm dla wielu ptaków. Najpowszechniej spotykane na polach są dżdżownice endogeiczne, większe i poruszające się wolniej niż epigeiczne. Zwykle są prawie bezbarwne lub lekko zielonkawe. Ta grupa dżdżownic odpowiada za tworzenie agregatów glebowych i udostępnianie roślinom wielu składników pokarmowych.

Dżdżownice epigeiczne.
Dżdżownice epigeiczne.

Dżdżownice endogeiczne.
Dżdżownice endogeiczne.

Dżdżownice aneciczne rozmiarem przypominają ołówek, głowa jest ciemno zabarwiona. Najczęściej można spotkać je w glebach, na których rosną użytki zielone. Dżdżownice aneciczne tworzą długie, pionowe korytarze, które korzystnie wpływają na napowietrzenie, infiltrację wody w glebie i rozwój korzeni. Młode osobniki od starszych można odróżnić po obecności zgrubiałego pierścienia, nazywanego siodełkiem, które tworzy się na ciele dżdżownicy po osiągnięciu dojrzałości.
Duża ilość tych pożytecznych organizmów w naszych glebach to powód do radości – świadczy o żyzności pola. Ponadto pierścienice w znacznym stopniu przyczyniają się do poprawy warunków glebowych. O tym, że o dżdżownice należy dbać, powinien zatem wiedzieć każdy świadomy rolnik.

Dżdżownice aneciczne.
Dżdżownice aneciczne.

Źródło: ahdb, ualberta.