Żyzność gleby poprawisz dzięki uprawie bezorkowej

Na webinarze Farmera "Jakość gleby - podstawą opłacalności produkcji" nie zabrakło wątków związanych z uprawą bezorkową. Nic dziwnego, bo to przecież jeden ze sposobów na poprawę żyzności gleby.

Stan gleb na świecie jest zatrważający

Od takiego ostrzeżenia rozpoczął swój wykład na webinarze dr Jerzy Próchnicki. Prelegent zaznaczył, iż w ciągu ostatniego tysiąca lat zawartość próchnicy w glebach zmniejszyła się o 1 proc., z czego 0,5 proc. przypada tylko na ostatnie 50 lat. Jako jedne z przyczyn takiego stanu rzeczy dr Próchnicki podał degradację gleb poprzez uprawę płużną i stosowanie dużych, intensywnie ingerujących w profil glebowy maszyn.

Szukasz maszyn do uprawy bezorkowej? Sprawdź oferty na portalu Giełda Rolna! 

- Nasz standardowy proces postępowania prowadzi do utraty pół tony glebowej materii organicznej rocznie - zaznaczył ekspert.

Jednocześnie zwiększenie zawartości próchnicy w glebie o 1 proc. zajmuje średnio, przy zachowaniu dobrych praktyk rolniczych, 40 lat. Dr Jerzy Próchnicki próchnicę podzielił na aktywną, ustabilizowaną oraz trwałą. Od wymieszania resztek pożniwnych z glebą mija do 15 lat, by powstała próchnica aktywna; 15-100 lat zajmuje wykształcenie próchnicy ustabilizowanej, a dopiero po stu latach wytwarza się próchnica trwała.

- Próchnica tworzy się długo, ale szybko można ją zniszczyć - mówił specjalista.

Zachęcamy do obejrzenia retransmisji całego webinaru:

ZOBACZ TAKŻE

Dobra kondycja gleby to gwarancja wysokich plonów

Uprawa bezpłużna na rzecz żyzności i opłacalności

Nawiązując do drugiej części tytułu webinaru "Jakość gleby - podstawą opłacalności produkcji" dr Jerzy Próchnicki jako czołowy sposób na obniżenie kosztów, a tym samym poprawę opłacalności produkcji, podał m.in. ograniczenie energii zużywanej na uprawę oraz ochronę upraw przed suszą. W oba założenia świetnie wpisuje się właśnie uprawa bezorkowa. Rezygnacja z energochłonnej orki to w coraz większej liczbie gospodarstw pomysł na zmniejszenie zużycia paliwa na uprawę roli.

ZOBACZ TAKŻE

Ile czasu i paliwa można oszczędzić dzięki uprawie bezorkowej?

Systemy uprawy bezorkowej z mulczowaniem oraz związaną z owymi systemami uprawę międzyplonów i pokrycie gleby roślinami lub ich pozostałościami dr Jerzy Próchnicki wymienił jako czołowe sposoby na zwiększenie ilości substancji organicznej w glebie. Substancja organiczna z kolei niezbędna jest do wspomnianej wcześniej ochrony roślin przed suszą.

- Próchniczna gleba zapewnia wchłonięcie i zamagazynowanie dla roślin do 85 proc. wody opadowej, a gleba zdegradowana jedynie 20 proc. - tłumaczył prelegent.

Odpowiedzi na pytania uczestników

Podczas webinaru Farmera możliwe było zadawanie pytań na czacie ekspertom. Ograniczenia czasowe nie pozwoliły na udzielenie odpowiedzi na wszystkie z nich podczas transmisji. Na te związane z uprawą bezorkową dr Jerzy Próchnicki odpowiada poniżej:

Krzysztof Pawlak / 2022-02-16 11:32:15

Jakie są główne zagrożenia upraw bez-płużnych?

Każdy system uprawy gleby niesie z sobą inny zestaw korzyści i zagrożeń. Sposobów, czy rodzajów upraw bezpłużnych też jest kilka, od płytkiej uprawy powierzchniowej, przez „strip-till” aż do uprawy zerowej (siewu bezpośredniego). Dla początkujących zalecane jest przejście z uprawy płużnej do płytkiej powierzchniowej, ewentualnie do „strip-till”-u, uprawa zerowa wymaga większej wiedzy i doświadczenia. Zagrożenia są zależne od rodzaju uprawy, ale najważniejsze są podstawowe zasady przed nimi chroniące: zlikwidować zagęszczenia podglebia, siać rośliny o głębokich korzeniach, dbać o zróżnicowanie upraw, stosować koła bliźniacze w maszynach. W pierwszych 4-7 latach plony mogą być słabsze, zwłaszcza na glebach lekkich, m.in. z powodu większej presji ze strony chwastów i chorób, obecnych w większym natężeniu na powierzchni gleby. Utrudnione też może być nawożenie fosforem, gdyż jest to pierwiastek niemobilny w glebie, a powinien znajdować się w strefie korzeniowej roślin.

Dr. Jerzy Próchnicki / 2022-02-16 11:33:30

A jak poradzić sobie z odpornością chwastów bez orki co jakiś czas ?

Odpowiedź jest prosta, ale nie tak wygodna w realizacji, bo wymaga uwagi i konsekwencji. Chwasty odporne występują zawsze i wszędzie, chodzi jedynie o to, aby się nie rozmnożyły ponad nasze możliwości ich kontroli. Orka może pomóc w walce z odpornością, ale nie jest konieczna. Konieczna jest zmiana stosowanych herbicydów – i nie chodzi o nazwy, ale o grupy chemiczne stosowanych substancji. Świetnie pomaga w ograniczaniu pojawu chwastów odpornych zmianowanie upraw budujące żyzność gleby, czyli częste przejścia z roślin jednoliściennych na dwuliścienne i odwrotnie oraz z ozimych na jare. Krótko opisując – najskuteczniejszym wrogiem odporności chwastów jest różnorodność upraw i grup chemicznych stosowanych herbicydów.

W jaki sposób bezorka wpływa na żyzność?

Wyjaśnienia na to właśnie pytanie udzielił dr Jerzy Próchnicki podczas webinaru. Zapraszamy do obejrzenia filmu: